పెద్ద భాషా నమూనాలు (Large Language Models) నిజ ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోగలవా? MIT పరిశోధన కథనం
MIT (Massachusetts Institute of Technology) నుండి 2025 ఆగస్టు 25న వచ్చిన ఒక ఆసక్తికరమైన వార్త ఏమిటంటే, “పెద్ద భాషా నమూనాలు నిజ ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోగలవా?” అనే అంశంపై వారు ఒక పరిశోధనను ప్రచురించారు. ఈ పరిశోధన పిల్లలు మరియు విద్యార్థులకు సైన్స్ పట్ల ఆసక్తిని పెంచే విధంగా, సులభమైన తెలుగు భాషలో వివరించబడింది.
పెద్ద భాషా నమూనాలు అంటే ఏమిటి?
మీరు ఎప్పుడైనా కంప్యూటర్‌తో మాట్లాడారా? లేదా గూగుల్‌లో ఏదైనా వెతికి, మీకు కావలసిన సమాధానం పొందారా? అలా అయితే, మీరు పెద్ద భాషా నమూనాలను (LLMs) చూసి ఉంటారు. LLMs అనేవి చాలా పెద్ద కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్‌లు, ఇవి మనుషులలాగా మాట్లాడటం, రాయడం, ప్రశ్నలకు సమాధానం చెప్పడం వంటి పనులు చేయగలవు. ఇవి మనం ఇంటర్నెట్‌లో ఉన్న అపారమైన సమాచారం నుండి నేర్చుకుంటాయి. ఉదాహరణకు, మీరు వాటికి ఒక కథ చెప్పమని అడిగితే, అవి ఒక కథను సృష్టించి మీకు చెబుతాయి.
నిజ ప్రపంచం అంటే ఏమిటి?
నిజ ప్రపంచం అంటే మనం చుట్టూ చూసే ప్రతిదీ. మన ఇల్లు, పాఠశాల, చెట్లు, పక్షులు, ఆకాశం, సూర్యుడు, చంద్రుడు, ఆట వస్తువులు, మన స్నేహితులు, కుటుంబ సభ్యులు – ఇవన్నీ నిజ ప్రపంచంలో భాగమే. మనం నిజ ప్రపంచంలో వస్తువులను తాకవచ్చు, చూడవచ్చు, వాసన చూడవచ్చు, రుచి చూడవచ్చు. మనం నడవగలం, పరిగెత్తగలం, వస్తువులను తీసుకోగలం.
LLMs నిజ ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోగలవా?
MIT పరిశోధకులు అడిగిన ప్రశ్న ఇదే. LLMs చాలా విషయాలు నేర్చుకున్నప్పటికీ, అవి నిజంగా మనలాగా ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోగలవా? అంటే, ఒక ఎర్రటి బంతిని చూస్తే అది ఎర్రగా ఉందని, గుండ్రంగా ఉందని, అది దొర్లుతుందని వాటికి తెలుస్తుందా?
MIT పరిశోధకులు LLMsని పరీక్షించడానికి కొన్ని పనులు ఇచ్చారు. అవి కొన్ని బొమ్మలు, వస్తువుల చిత్రాలను చూసి, వాటిని గుర్తించగలవా, వాటి గురించి వివరించగలవా అని చూశారు. ఉదాహరణకు, ఒక కుర్చీ చిత్రాన్ని చూసి, అది కూర్చోవడానికి ఉపయోగించే వస్తువు అని చెప్పగలదా అని పరీక్షించారు.
పరిశోధనలో ఏం కనుగొన్నారు?
MIT పరిశోధకుల పరిశోధన ప్రకారం, LLMs చాలా వరకు చిత్రాలను, వస్తువులను గుర్తించడంలో మెరుగుపడ్డాయి. అవి ఇచ్చిన సూచనలను అర్థం చేసుకొని, వాటికి తగ్గట్టుగా స్పందించగలవు. ఉదాహరణకు, “ఒక కుర్చీ మీద ఒక పుస్తకాన్ని పెట్టు” అని చెబితే, అవి ఆ పనిని చేయగలవని కంప్యూటర్ బొమ్మల ద్వారా చూపించగలిగాయి.
అయితే, కొన్నిసార్లు LLMsకు చిన్న చిన్న తప్పులు జరుగుతున్నాయి. ఎందుకంటే, అవి నిజంగా ప్రపంచాన్ని మనలాగా అనుభవించవు. అవి కేవలం సమాచారం నుండి నేర్చుకుంటాయి. ఉదాహరణకు, ఒక ఆపిల్ ఎర్రగా ఉంటుందని, గుండ్రంగా ఉంటుందని అవి తెలుసుకుంటాయి. కానీ, అవి ఎప్పుడూ నిజమైన ఆపిల్‌ను రుచి చూడలేదు.
ఇది ఎందుకు ముఖ్యం?
ఈ పరిశోధన చాలా ముఖ్యం. ఎందుకంటే, LLMs మన భవిష్యత్తులో చాలా చోట్ల ఉపయోగపడతాయి. అవి మనకు చదువుకోవడంలో, పనులు చేసుకోవడంలో సహాయపడగలవు. కానీ, అవి నిజ ప్రపంచాన్ని ఎంతవరకు అర్థం చేసుకోగలవో తెలుసుకోవడం చాలా అవసరం. అప్పుడే మనం వాటిని సురక్షితంగా, సరిగ్గా ఉపయోగించగలం.
పిల్లలకు సైన్స్ పట్ల ఆసక్తిని ఎలా పెంచుతుంది?
ఈ పరిశోధన కథనం పిల్లలకు సైన్స్ పట్ల ఆసక్తిని పెంచడానికి కొన్ని కారణాలు:
- కొత్త టెక్నాలజీ గురించి తెలుసుకోవడం: LLMs అనేవి చాలా కొత్త టెక్నాలజీ. దాని గురించి తెలుసుకోవడం పిల్లలకు ఎప్పుడూ ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది.
- ప్రశ్నలు అడగడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది: LLMs నిజ ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోగలవా? అనే ప్రశ్న, పిల్లలను ఆలోచింపజేస్తుంది. దీనివల్ల వారు మరిన్ని ప్రశ్నలు అడగడానికి, వాటికి సమాధానాలు వెతకడానికి ప్రేరణ పొందుతారు.
- కంప్యూటర్లు ఎలా పని చేస్తాయో అర్థం చేసుకోవడం: LLMs పనితీరును తెలుసుకోవడం ద్వారా, కంప్యూటర్లు, కృత్రిమ మేధస్సు (Artificial Intelligence) వంటి వాటిపై పిల్లలకు అవగాహన పెరుగుతుంది.
- భవిష్యత్ అవకాశాలను చూపించడం: సైన్స్, టెక్నాలజీ రంగాలలో ఉన్న అవకాశాలను ఈ పరిశోధన తెలియజేస్తుంది. భవిష్యత్తులో ఇలాంటి రంగాలలో ఎన్నో ఆసక్తికరమైన పనులు చేయవచ్చని పిల్లలు గ్రహిస్తారు.
ముగింపు:
MIT వారి పరిశోధన, పెద్ద భాషా నమూనాలు నిజ ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయని, ఇంకా మెరుగుపడాల్సి ఉందని తెలియజేస్తుంది. ఇది సైన్స్, టెక్నాలజీ రంగాలలో జరుగుతున్న అద్భుతమైన పురోగతికి ఒక ఉదాహరణ. పిల్లలు, విద్యార్థులు ఇలాంటి పరిశోధనల గురించి తెలుసుకోవడం ద్వారా, సైన్స్ పట్ల ఆసక్తి పెంచుకొని, రేపటి ప్రపంచాన్ని నిర్మించడంలో పాలుపంచుకోవచ్చు.
Can large language models figure out the real world?
AI వార్తలను అందించింది.
Google Gemini నుండి ప్రతిస్పందనను పొందడానికి ఈ క్రింది ప్రశ్నను ఉపయోగించారు:
2025-08-25 20:30 న, Massachusetts Institute of Technology ‘Can large language models figure out the real world?’ను ప్రచురించారు. దయచేసి సంబంధిత సమాచారంతో కూడిన వివరణాత్మక వ్యాసం రాయండి, ఇది పిల్లలు మరియు విద్యార్థులు అర్థం చేసుకోగల సరళమైన భాషలో ఉండాలి, తద్వారా ఎక్కువ మంది పిల్లలు సైన్స్ పట్ల ఆసక్తి పెంచుకుంటారు. దయచేసి తెలుగులో మాత్రమే వ్యాసం అందించండి.