మన శరీరంలోని జ్ఞాపకశక్తి: స్విచ్ కాదు, డిమ్మర్!
MIT నుండి ఒక అద్భుతమైన శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణ!
మాసచుసెట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (MIT) నుండి వచ్చిన ఒక కొత్త అధ్యయనం, మన శరీరంలోని చిన్న చిన్న కణాల (cells) జ్ఞాపకశక్తి గురించి మనకున్న ఆలోచనను మార్చేసింది. 2025, సెప్టెంబర్ 9న ప్రచురించబడిన ఈ అధ్యయనం, కణాల జ్ఞాపకశక్తి అనేది కేవలం ‘ఆన్’ లేదా ‘ఆఫ్’ అయ్యే స్విచ్ లాంటిది కాదని, ఒక ‘డిమ్మర్’ (dimmer) లాగా ఉంటుందని తెలుపుతోంది. ఈ ఆవిష్కరణ సైన్స్ ను మరింత ఆసక్తికరంగా మార్చుతుంది, ముఖ్యంగా పిల్లలకు మరియు విద్యార్థులకు!
స్విచ్ vs. డిమ్మర్ – తేడా ఏమిటి?
ఒక స్విచ్ గురించి ఆలోచించండి. అది రెండు పనులు మాత్రమే చేయగలదు: లైట్ ను ‘ఆన్’ చేయడం (పూర్తిగా వెలుగు) లేదా ‘ఆఫ్’ చేయడం (పూర్తిగా చీకటి). దీని మధ్యలో ఏమీ ఉండదు.
కానీ, ఒక డిమ్మర్ గురించి ఆలోచించండి. మీరు దానిని తిప్పుతూ లైట్ ను ఎంత ప్రకాశవంతంగా కావాలో అంతగా మార్చుకోవచ్చు. మీరు దాన్ని కొంచెం వెలుగు వచ్చేలా, కొంచెం ఎక్కువ వెలుగు వచ్చేలా, లేదా పూర్తి వెలుగు వచ్చేలా సెట్ చేయవచ్చు. అంటే, ఇది ‘ఆన్’ మరియు ‘ఆఫ్’ మధ్య చాలా స్థాయిలను కలిగి ఉంటుంది.
కణాల జ్ఞాపకశక్తి ఎలా పనిచేస్తుంది?
మన శరీరంలో లక్షలాది కణాలు ఉన్నాయి. ప్రతి కణానికి ఒక ప్రత్యేకమైన పని ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, మన కండరాల కణాలు నడవడానికి సహాయపడతాయి, మెదడులోని కణాలు ఆలోచించడానికి సహాయపడతాయి. ఈ కణాలు గతంలో జరిగిన సంఘటనలను లేదా వాటికి వచ్చిన ఆదేశాలను గుర్తుంచుకోగలవు.
ఇంతకు ముందు, శాస్త్రవేత్తలు కణాల జ్ఞాపకశక్తి అనేది ఒక స్విచ్ లాగా ఉంటుందని అనుకునేవారు. అంటే, ఒక కణం ఏదైనా సమాచారాన్ని స్వీకరిస్తే, అది ఆ సమాచారాన్ని ‘ఆన్’ చేసుకుంటుంది, లేకపోతే ‘ఆఫ్’ అయిపోతుంది.
MIT అధ్యయనం ఏం చెప్పింది?
MIT శాస్త్రవేత్తలు చేసిన పరిశోధనలో, కణాల జ్ఞాపకశక్తి ఇంత సరళమైనది కాదని తేలింది. నిజానికి, ఇది ఒక డిమ్మర్ లాగా పనిచేస్తుంది. కణాలు గత అనుభవాలను లేదా సంకేతాలను గుర్తుంచుకునేటప్పుడు, అవి వాటి జ్ఞాపకశక్తి స్థాయిని మార్చుకోగలవు.
దీన్ని ఒక ఉదాహరణతో అర్థం చేసుకుందాం:
ఒకవేళ మీ స్నేహితుడు మీకు ఒక కొత్త ఆట ఆడటం నేర్పించాడనుకోండి.
- స్విచ్ లాగా అయితే: మీరు ఆ ఆట ఆడగలరు (‘ఆన్’), లేదా అసలు ఆడలేరు (‘ఆఫ్’).
- డిమ్మర్ లాగా అయితే: మీరు ఆ ఆటను కొంచెం బాగా ఆడగలరు, కొంచెం ఎక్కువగా ఆడగలరు, లేదా చాలా బాగా ఆడగలరు. మీ జ్ఞాపకశక్తి మీరు ఆ ఆటను ఎంత నేర్చుకున్నారనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
అదేవిధంగా, కణాలు కూడా ఒక సంకేతాన్ని ఎంత బలంగా గుర్తుంచుకోవాలి, లేదా ఆ సంకేతానికి ఎంత త్వరగా స్పందించాలి అనేదాన్ని మార్చుకోగలవు. కొన్నిసార్లు అవి ఒక విషయాన్ని కొంచెం గుర్తుంచుకుంటాయి, మరికొన్నిసార్లు చాలా బలంగా గుర్తుంచుకుంటాయి.
ఈ ఆవిష్కరణ ఎందుకు ముఖ్యం?
ఈ ఆవిష్కరణ మనకు చాలా విధాలుగా సహాయపడుతుంది:
- వ్యాధుల చికిత్స: క్యాన్సర్ వంటి వ్యాధులలో, కణాలు అసాధారణంగా ప్రవర్తిస్తాయి. కణాల జ్ఞాపకశక్తి ఎలా పనిచేస్తుందో బాగా అర్థం చేసుకుంటే, ఈ వ్యాధులకు మెరుగైన చికిత్సలు కనుగొనవచ్చు.
- మెదడు పనితీరు: మన మెదడు ఎలా నేర్చుకుంటుంది, ఎలా గుర్తుంచుకుంటుంది అనే దాని గురించి ఇది మనకు లోతైన అవగాహనను ఇస్తుంది.
- సైన్స్ పట్ల ఆసక్తి: ఇది సైన్స్ ఎంత అద్భుతమైనదో, ప్రతిరోజూ కొత్త విషయాలు కనుగొనబడుతున్నాయో తెలియజేస్తుంది.
ముగింపు:
MIT శాస్త్రవేత్తల ఈ అధ్యయనం, మన శరీరంలోని కణాల పనితీరు గురించి మనకున్న అవగాహనను మరింతగా పెంచుతుంది. కణాల జ్ఞాపకశక్తి అనేది కేవలం ‘ఆన్’ లేదా ‘ఆఫ్’ లాగా కాకుండా, ఒక డిమ్మర్ లాగా అనేక స్థాయిలను కలిగి ఉంటుందని అర్థం చేసుకోవడం చాలా ఉత్తేజకరమైన విషయం. ఈ రకమైన శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణలు, ముఖ్యంగా యువతలో సైన్స్ పట్ల ఆసక్తిని పెంచి, భవిష్యత్తులో గొప్ప శాస్త్రవేత్తలుగా ఎదగడానికి ప్రేరణనిస్తాయి. సైన్స్ అనేది కేవలం పుస్తకాలలో ఉండేది కాదు, మన చుట్టూ, మన శరీరంలో జరిగే అద్భుతమైన విషయాల గురించి తెలుసుకోవడం!
Study finds cell memory can be more like a dimmer dial than an on/off switch
AI వార్తలను అందించింది.
Google Gemini నుండి ప్రతిస్పందనను పొందడానికి ఈ క్రింది ప్రశ్నను ఉపయోగించారు:
2025-09-09 15:00 న, Massachusetts Institute of Technology ‘Study finds cell memory can be more like a dimmer dial than an on/off switch’ను ప్రచురించారు. దయచేసి సంబంధిత సమాచారంతో కూడిన వివరణాత్మక వ్యాసం రాయండి, ఇది పిల్లలు మరియు విద్యార్థులు అర్థం చేసుకోగల సరళమైన భాషలో ఉండాలి, తద్వారా ఎక్కువ మంది పిల్లలు సైన్స్ పట్ల ఆసక్తి పెంచుకుంటారు. దయచేసి తెలుగులో మాత్రమే వ్యాసం అందించండి.