మెదడులోని అంటుకునే సమస్యకు సాధారణ ఆహార సంకలితం పరిష్కారం
స్టాన్‌ఫోర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు, 2025 జూలై 15న ప్రచురించిన ఒక ఆసక్తికరమైన అధ్యయనంలో, మన వంటగదిలో సాధారణంగా లభించే ఒక ఆహార సంకలితం (food additive) మెదడులోని ఒక కీలకమైన, అంటుకునే సమస్యను పరిష్కరించడంలో సహాయపడుతుందని కనుగొన్నారు. ఈ ఆవిష్కరణ న్యూరోసైన్స్ రంగంలో ఒక ముఖ్యమైన పురోగతిగా పరిగణించబడుతుంది, ఇది భవిష్యత్తులో న్యూరోలాజికల్ వ్యాధుల చికిత్సకు కొత్త మార్గాలను తెరవగలదు.
సమస్య ఏమిటి?
మెదడు అనేది అత్యంత సంక్లిష్టమైన అవయవం. దీనిలో న్యూరాన్లు (నరాల కణాలు) ఒకదానితో ఒకటి సంభాషించుకోవడానికి విద్యుత్ మరియు రసాయన సంకేతాలను ఉపయోగిస్తాయి. ఈ సంభాషణ ప్రక్రియలో, న్యూరాన్ల మధ్య ఉండే ఖాళీ (synapse)లో న్యూరోట్రాన్స్‌మిటర్లు అనే రసాయనాలు విడుదలవుతాయి. ఈ న్యూరోట్రాన్స్‌మిటర్లు ఇతర న్యూరాన్ల గ్రాహకాలకు (receptors) అతుక్కుని, సంకేతాలను ప్రసారం చేస్తాయి.
అయితే, కొన్నిసార్లు ఈ న్యూరోట్రాన్స్‌మిటర్లు, ముఖ్యంగా గ్లుటామేట్ (glutamate) వంటివి, చాలా సమర్థవంతంగా పనిచేస్తాయి. అవి తమ పని పూర్తయిన తర్వాత కూడా గ్రాహకాలకు అతుక్కునే ఉంటాయి. ఇది న్యూరాన్ల అతిగా ఉత్తేజితం కావడానికి (over-excitation) దారితీస్తుంది, దీనిని “సిగ్నల్ ట్రాఫిక్ జామ్” అని అనవచ్చు. ఈ అతిగా ఉత్తేజితం ఆల్జీమర్స్, మూర్ఛ (epilepsy), మరియు ఇతర న్యూరోలాజికల్ రుగ్మతలకు దారితీయవచ్చు. ఈ “అంటుకునే” సమస్యను నియంత్రించడం న్యూరోసైంటిస్టులకు ఒక పెద్ద సవాలుగా మారింది.
పరిష్కారం: సాధారణ ఆహార సంకలితం
స్టాన్‌ఫోర్డ్ పరిశోధకులు ఆశ్చర్యకరంగా, “అమైనో సముద్రం” (amino acid) అని పిలువబడే ఒక సాధారణ ఆహార సంకలితం, ఈ “అంటుకునే” సమస్యకు ఒక పరిష్కారంగా పనిచేస్తుందని కనుగొన్నారు. ఈ సంకలితం, శాస్త్రీయంగా “L-theanine” అని పిలువబడుతుంది. ఇది టీ ఆకులలో, ముఖ్యంగా గ్రీన్ టీలో సహజంగా లభిస్తుంది.
L-theanine, న్యూరోట్రాన్స్‌మిటర్లు గ్రాహకాలకు అతిగా అతుక్కుపోవడాన్ని నిరోధిస్తుందని అధ్యయనం వెల్లడించింది. ఇది న్యూరాన్ల మధ్య సంభాషణను మరింత సమర్థవంతంగా మరియు నియంత్రితంగా జరిగేలా చేస్తుంది. దీని అర్థం, న్యూరాన్లు అతిగా ఉత్తేజితం కాకుండా, మెదడు మరింత స్థిరంగా పనిచేస్తుంది.
ఎలా పనిచేస్తుంది?
L-theanine, గ్లుటామేట్ గ్రాహకాలతో నేరుగా బంధించబడటం ద్వారా లేదా గ్లుటామేట్ విడుదలను నియంత్రించడం ద్వారా ఈ ప్రభావాన్ని చూపుతుందని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. దీనివల్ల, న్యూరాన్ల మధ్య సమాచారం ప్రవాహం క్రమబద్ధీకరించబడుతుంది. ఈ ప్రక్రియ “నెమ్మదిగా మరియు స్థిరంగా” జరిగేలా L-theanine సహాయపడుతుంది.
ముగింపు
ఈ ఆవిష్కరణ న్యూరోసైన్స్ పరిశోధనలో ఒక మైలురాయి. L-theanine వంటి సురక్షితమైన మరియు సహజంగా లభించే పదార్ధం, మెదడులోని సంక్లిష్టమైన సమస్యలకు పరిష్కారం చూపడం గొప్ప విషయం. ఈ అధ్యయనం భవిష్యత్తులో న్యూరోలాజికల్ వ్యాధుల చికిత్సకు, మెదడు ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి, మరియు మానసిక పనితీరును పెంచడానికి కొత్త అవకాశాలను అందిస్తుంది. టీ తాగడం ద్వారా మనం అనుభవించే ప్రశాంతత మరియు ఏకాగ్రత వెనుక ఈ L-theanine పాత్ర ఉందని ఈ పరిశోధన మరింత స్పష్టం చేస్తుంది. ఈ దిశగా మరిన్ని పరిశోధనలు జరగడం, ఆశాజనకంగా ఉంది.
A common food additive solves a sticky neuroscience problem
AI వార్తను అందించింది.
క్రింది ప్రశ్న Google Gemini నుండి ప్రతిస్పందనను రూపొందించడానికి ఉపయోగించబడింది:
‘A common food additive solves a sticky neuroscience problem’ Stanford University ద్వారా 2025-07-15 00:00 న ప్రచురించబడింది. దయచేసి సంబంధిత సమాచారంతో సహా సున్నితమైన స్వరంలో వివరణాత్మక వ్యాసాన్ని రాయండి. దయచేసి తెలుగులో కేవలం వ్యాసంతో సమాధానం ఇవ్వండి.