ఖచ్చితంగా, మీరు అడిగిన సమాచారం ఆధారంగా వివరణాత్మక వ్యాసం క్రింద ఇవ్వబడింది.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలలో స్ట్రిప్పింగ్/రీకాన్స్టిట్యూషన్: వివరణాత్మక వ్యాసం
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) జూన్ 12, 2025న రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలలో (State Government Securities – SGS) స్ట్రిప్పింగ్ (Stripping) మరియు రీకాన్స్టిట్యూషన్ (Reconstitution) అనే ప్రక్రియలను అనుమతించింది. ఈ ప్రక్రియ గురించి వివరంగా తెలుసుకుందాం.
స్ట్రిప్పింగ్ (Stripping) అంటే ఏమిటి?
స్ట్రిప్పింగ్ అంటే ఒక సెక్యూరిటీని దానిలోని ప్రధాన మొత్తం (Principal Amount) మరియు వడ్డీ చెల్లింపుల (Interest Payments) నుండి విడదీయడం. సాధారణంగా, ఒక ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలో, పెట్టుబడిదారుడు ఒక నిర్ణీత కాలానికి వడ్డీని పొందుతాడు మరియు మెచ్యూరిటీ తేదీన అసలు మొత్తం తిరిగి వస్తుంది. స్ట్రిప్పింగ్ ద్వారా, ఈ వడ్డీ చెల్లింపులను మరియు అసలు మొత్తాన్ని వేర్వేరుగా విక్రయించవచ్చు.
రీకాన్స్టిట్యూషన్ (Reconstitution) అంటే ఏమిటి?
రీకాన్స్టిట్యూషన్ అంటే స్ట్రిప్పింగ్ చేసిన సెక్యూరిటీలను తిరిగి కలిపి ఒక పూర్తి సెక్యూరిటీగా మార్చడం. అంటే, విడివిడిగా ఉన్న వడ్డీ చెల్లింపులను మరియు అసలు మొత్తాన్ని కలిపి ఒకే సెక్యూరిటీగా మార్చవచ్చు.
ఎందుకు అనుమతించారు?
RBI ఈ ప్రక్రియను అనుమతించడానికి గల కారణాలు:
- ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీల మార్కెట్‌ను అభివృద్ధి చేయడం: స్ట్రిప్పింగ్ మరియు రీకాన్స్టిట్యూషన్ ద్వారా, వివిధ రకాల పెట్టుబడిదారులకు అనుగుణంగా సెక్యూరిటీలను తయారు చేయవచ్చు.
- పెట్టుబడిదారులకు ఎక్కువ వెసులుబాటు: పెట్టుబడిదారులు తమ అవసరాలకు తగ్గట్టుగా సెక్యూరిటీలను కొనుగోలు చేయడానికి లేదా విక్రయించడానికి అవకాశం ఉంటుంది.
- మార్కెట్ సామర్థ్యాన్ని పెంచడం: ఈ ప్రక్రియ ద్వారా సెక్యూరిటీల ధరలు మరింత సమర్థవంతంగా నిర్ణయించబడతాయి.
ఎలా పనిచేస్తుంది?
- సెక్యూరిటీ ఎంపిక: స్ట్రిప్పింగ్ చేయడానికి వీలైన రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలను RBI నిర్ణయిస్తుంది.
- స్ట్రిప్పింగ్: ఒక అధీకృత సంస్థ (Authorized Entity) సెక్యూరిటీని దానిలోని వడ్డీ చెల్లింపులు మరియు అసలు మొత్తం నుండి వేరు చేస్తుంది.
- వేర్వేరుగా అమ్మకం: విడదీసిన వడ్డీ చెల్లింపులను మరియు అసలు మొత్తాన్ని వేర్వేరుగా పెట్టుబడిదారులకు విక్రయిస్తారు. వీటిని జీరో కూపన్ బాండ్స్ (Zero Coupon Bonds) అంటారు.
- రీకాన్స్టిట్యూషన్: ఒక పెట్టుబడిదారుడు విడివిడిగా ఉన్న వడ్డీ చెల్లింపులను మరియు అసలు మొత్తాన్ని కలిపి తిరిగి ఒక పూర్తి సెక్యూరిటీగా మార్చవచ్చు.
ప్రయోజనాలు:
- పెట్టుబడిదారులకు అనుకూలత: తమకు కావలసిన విధంగా సెక్యూరిటీలను కొనుగోలు చేసే అవకాశం.
- వివిధ రకాల పెట్టుబడి ఎంపికలు: జీరో కూపన్ బాండ్స్ వంటి కొత్త పెట్టుబడి సాధనాలు అందుబాటులోకి వస్తాయి.
- ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీ మార్కెట్‌కు ప్రోత్సాహం.
నష్టాలు:
- జটিলమైన ప్రక్రియ: స్ట్రిప్పింగ్ మరియు రీకాన్స్టిట్యూషన్ ప్రక్రియలు సంక్లిష్టంగా ఉండవచ్చు.
- అధిక లావాదేవీల ఛార్జీలు: ఈ ప్రక్రియలో ఛార్జీలు ఎక్కువగా ఉండవచ్చు.
ఈ సమాచారం మీకు ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. మీకు ఇంకా ఏమైనా సందేహాలుంటే అడగవచ్చు.
Stripping/Reconstitution in State Government Securities
AI వార్తను అందించింది.
క్రింది ప్రశ్న Google Gemini నుండి ప్రతిస్పందనను రూపొందించడానికి ఉపయోగించబడింది:
2025-06-12 18:05 న, ‘Stripping/Reconstitution in State Government Securities’ Bank of India ప్రకారం ప్రచురించబడింది. దయచేసి సంబంధిత సమాచారంతో సహా వివరణాత్మక వ్యాసాన్ని సులభంగా అర్థమయ్యేలా రాయండి. దయచేసి తెలుగులో సమాధానం ఇవ్వండి.
421