ఖచ్చితంగా, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) విడుదల చేసిన ‘నిర్వీర్య ఖాతాలు / క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లు – సవరించిన సూచనలు (సవరణ) 2024’ గురించి వివరణాత్మక వ్యాసం ఇక్కడ ఉంది. దీనిని సులభంగా అర్థమయ్యేలా తెలుగులో అందిస్తున్నాను.
బ్యాంకులలోని నిర్వీర్య ఖాతాలు మరియు క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లపై RBI యొక్క సవరించిన మార్గదర్శకాలు (2024)
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) ఎప్పటికప్పుడు బ్యాంకింగ్ నిబంధనలను మారుస్తూ ఉంటుంది. ఈ క్రమంలో భాగంగా, బ్యాంకులలోని నిర్వీర్యంగా ఉన్న ఖాతాలు (Inoperative Accounts), ఎవరూ క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ల (Unclaimed Deposits) విషయంలో కొత్త మార్గదర్శకాలను విడుదల చేసింది. ఈ మార్గదర్శకాలు ఖాతాదారుల ప్రయోజనాలను కాపాడటానికి, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థను మరింత పారదర్శకంగా ఉంచడానికి ఉద్దేశించబడ్డాయి.
ముఖ్యమైన మార్పులు మరియు సవరణలు:
-
నిర్వీర్య ఖాతా అంటే ఏమిటి?
- ఒక ఖాతాలో రెండు సంవత్సరాల పాటు ఎలాంటి లావాదేవీలు జరగకపోతే, దానిని నిర్వీర్య ఖాతాగా పరిగణిస్తారు. అంటే, కనీసం రెండు సంవత్సరాల వరకు ఖాతాదారుడు డబ్బులు వేయడం లేదా తీయడం చేయకుండా ఉంటే, ఆ ఖాతా నిర్వీర్యంగా మారుతుంది.
-
క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ అంటే ఏమిటి?
- ఖాతాదారుడు మరణించినా లేదా ఇతర కారణాల వల్ల ఎవరూ క్లెయిమ్ చేయని డబ్బు బ్యాంకులో ఉండిపోతే, దానిని క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ అంటారు. ఇలాంటి డిపాజిట్లు 10 సంవత్సరాలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కాలం పాటు ఉంటే, వాటిని RBIకి బదిలీ చేస్తారు.
-
కొత్త మార్గదర్శకాలలోని ముఖ్యాంశాలు:
- ఖాతాదారులకు సమాచారం: బ్యాంకులు తమ ఖాతాదారులు నిర్వీర్యంగా ఉన్న ఖాతాలు మరియు క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ల గురించి ఎప్పటికప్పుడు తెలియజేస్తూ ఉండాలి. ఈ సమాచారాన్ని SMS, ఇమెయిల్ లేదా ఉత్తరం ద్వారా అందించవచ్చు.
- సులభమైన క్లెయిమ్ ప్రక్రియ: క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లను తిరిగి పొందే ప్రక్రియను బ్యాంకులు సులభతరం చేయాలి. దీని కోసం సరళమైన దరఖాస్తు ఫారమ్‌లను అందుబాటులో ఉంచాలి.
- ఆన్‌లైన్ ట్రాకింగ్: ఖాతాదారులు తమ క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లను ఆన్‌లైన్‌లో తెలుసుకునే సౌకర్యాన్ని బ్యాంకులు కల్పించాలి.
- పారదర్శకత: బ్యాంకులు తమ వెబ్‌సైట్‌లలో క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ల జాబితాను ప్రదర్శించాలి. దీని ద్వారా ఖాతాదారులు లేదా వారి కుటుంబ సభ్యులు సులువుగా సమాచారం తెలుసుకోవచ్చు.
-
ఖాతాదారులకు సూచనలు:
- మీ ఖాతా ఎల్లప్పుడూ చురుకుగా ఉండేలా చూసుకోండి. క్రమం తప్పకుండా లావాదేవీలు చేస్తూ ఉండండి.
- మీరు బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేసిన డబ్బు గురించి మీ కుటుంబ సభ్యులకు తెలియజేయండి.
- మీరు మరణించిన తర్వాత మీ డబ్బును ఎవరు క్లెయిమ్ చేయాలో నామినీ వివరాలను బ్యాంకుకు అందించండి.
- మీకు క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లు ఉన్నట్లయితే, వెంటనే బ్యాంకును సంప్రదించి వాటిని తిరిగి పొందండి.
-
బ్యాంకుల బాధ్యతలు:
- బ్యాంకులు తమ ఖాతాదారులకు వారి నిర్వీర్య ఖాతాలు మరియు క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్ల గురించి క్రమం తప్పకుండా తెలియజేయాలి.
- క్లెయిమ్ చేయని డిపాజిట్లను తిరిగి పొందే ప్రక్రియను సులభతరం చేయాలి.
- ఖాతాదారులకు సహాయపడటానికి ప్రత్యేక హెల్ప్‌లైన్‌లను ఏర్పాటు చేయాలి.
ఈ మార్గదర్శకాలు ఖాతాదారుల ప్రయోజనాలను కాపాడటానికి మరియు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో మరింత పారదర్శకతను తీసుకురావడానికి సహాయపడతాయి. ఖాతాదారులు తమ ఖాతాలను సక్రమంగా నిర్వహించుకోవడం ద్వారా ఈ మార్గదర్శకాల ప్రయోజనాలను పొందవచ్చు.
ఈ సమాచారం మీకు ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. మీకు ఇంకా ఏమైనా సందేహాలుంటే అడగవచ్చు.
Inoperative Accounts/ Unclaimed Deposits in Banks – Revised Instructions (Amendment) 2025
AI వార్తను అందించింది.
క్రింది ప్రశ్న Google Gemini నుండి ప్రతిస్పందనను రూపొందించడానికి ఉపయోగించబడింది:
2025-06-12 13:10 న, ‘Inoperative Accounts/ Unclaimed Deposits in Banks – Revised Instructions (Amendment) 2025’ Bank of India ప్రకారం ప్రచురించబడింది. దయచేసి సంబంధిత సమాచారంతో సహా వివరణాత్మక వ్యాసాన్ని సులభంగా అర్థమయ్యేలా రాయండి. దయచేసి తెలుగులో సమాధానం ఇవ్వండి.
438